Karōshi – Zjawisko śmierci z przepracowania

Karōshi, japońskie określenie oznaczające „śmierć z przepracowania”, stało się symbolem poważnego problemu społecznego, który dotyka pracowników w Japonii i poza nią. Po raz pierwszy termin ten pojawił się w latach 60. XX wieku, a jego znaczenie nabrało rozpędu w latach 70. i 80., kiedy to zaczęto rejestrować przypadki nagłych zgonów związanych z nadmiernym stresem i obciążeniem pracą. Szacuje się, że rocznie około 10 tysięcy Japończyków umiera w wyniku karōshi, co stawia ten problem w centrum uwagi nie tylko japońskiego społeczeństwa, ale i całego świata.

Przyczyny karōshi

Karōshi nie jest jedynie terminem medycznym; to zjawisko o charakterze socjomedycznym, które odnosi się do przypadków śmierci lub poważnych uszczerbków na zdrowiu spowodowanych przeciążeniem pracą. Najczęściej występującymi schorzeniami związanymi z karōshi są choroby układu krążenia, takie jak zawał serca czy udar mózgu. Osoby dotknięte tym problemem często pracują w warunkach wysokiego ciśnienia i stresu, co prowadzi do rozwoju nadciśnienia oraz miażdżycy.

Wiele przypadków karōshi dotyczy pracowników umysłowych, którzy są często narażeni na długie godziny pracy. Badania przeprowadzone w latach 1974–1990 ujawniają, że większość ofiar pracowała co najmniej sześćdziesiąt godzin tygodniowo oraz miała ponad pięćdziesiąt nadgodzin miesięcznie. Co więcej, większość tych osób nie wykorzystywała przysługujących im urlopów. Obserwacje pokazują, że karōshi dotyka głównie ludzi odnoszących sukcesy zawodowe, a nie typowych pracowników fizycznych.

Psychospołeczne aspekty karōshi

Stres związany z nadmierną pracą ma istotny wpływ na osoby narażone na karōshi. Często opisuje się je jako perfekcjonistów, którzy mają trudności z akceptacją swoich ograniczeń i obawiają się ocen otoczenia. Wiele z tych osób skrywa swoje problemy zdrowotne przed samymi sobą oraz innymi, co utrudnia ich identyfikację i leczenie. Zjawisko to jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ osoby te mogą wydawać się pełne energii i zaangażowane w swoje obowiązki zawodowe.

Postrzeganie karōshi w społeczeństwie japońskim

Mimo że rząd Japonii podjął działania mające na celu walkę z karōshi, zjawisko to pozostaje głęboko zakorzenione w kulturze pracy tego kraju. W społeczeństwie japońskim śmierć z przepracowania często jest postrzegana jako dowód na sukces zawodowy i poświęcenie dla pracy. Tradycyjnie szanuje się osoby, które pomimo zagrożeń zdrowotnych są gotowe poświęcić swoje życie dla kariery. W pewnym sensie karōshi stało się powodem do dumy dla rodzin ofiar, a rządowe rekompensaty finansowe za te tragiczną sytuację są traktowane jako forma uznania.

Zmiany w podejściu do pracy

W ostatnich latach coraz częściej mówi się o konieczności zmiany podejścia do pracy w Japonii. W obliczu rosnącej liczby przypadków karōshi oraz wzrastającej świadomości społecznej dotyczącej zdrowia psychicznego i fizycznego, wiele firm zaczyna wdrażać polityki sprzyjające lepszemu balansowi między życiem zawodowym a prywatnym. Pracownicy coraz częściej domagają się większej elastyczności godzin pracy oraz możliwości korzystania z urlopów bez obawy przed utratą pozycji zawodowej czy reputacji.</

Artykuł sporządzony na podstawie: Wikipedia (PL).